نگاهی کلی به منطقه امن ذهنی
منطقه امن ذهنی چیست و چرا تمامی اساتید موفقیت، خروج از منطقه امن ذهنی را نخستین گام موفقیت دانسته اند؟ منطقه امن یا دایره راحتی (اصطلاح روانشناسی Comfort Zone ) یک حالت رفتاری می باشد که افراد سعی می کنند شرایط ثابت و فعلی خود را حفظ کرده و خروج از آن منطقه را همراه با مخاطرات و ایجاد مشکلات بداند. البته این حالت را مغز برای حفظ بقا بکار می برد چون ایجاد و حفظ امنیت برای بدن لازم است اما قرارگیری در این منطقه برای موفقیت بعنوان یک عامل محدود کننده عمل می کند. در این مقاله با عنوان منطقه امن ذهنی چیست و چگونه از دایره راحتی و منطقه امن خارج شویم در وب‌سایت انگیزشی بازتاب باور به بررسی این مسئله خواهیم پرداخت.
دایره راحتی یا ناحیه راحتی چیست؟
تا به حال این حالت را تجربه کرده اید که در برخی حالات دچار استرس شده اید و به‌اصطلاح در دوراهی قرار گرفته باشید بخواهید کاری را انجام دهید اما ذهن سعی کرده است شما را با خطرات احتمالی آشنا کند چون همان‌گونه که در آغاز مقاله نیز اشاره کردیم جهت حفظ بقا، مغز برای عدم خروج از منطقه امن ذهنی همواره خطرات احتمالی را هنگامی که بخواهیم یک کار را انجام دهیم را لیست کرده و در مرحله اول فقط نگاهی کلی به مشکلات پیش رو خواهد انداخت.
فقط کافی است ما از مغز دلیل و مدرک بخواهیم تا با ارائه هزاران دلیل و مدرک ثابت کند که کاری که شما را به موفقیت نزدیک می کند، با خطرات زیادی همراه است و شما بهتر است هیچ کاری انجام ندهید و به زندگی عادی خود ادامه دهید. اکثراً افرادی که در منطقه امن ذهنی یا همان دایره راحتی محبوس و گرفتار شده اند افرادی هستند که تحت هیچ شرایط ریسک‌پذیر نیستند و در زندگی یا کاری را انجام نمی دهند یا اگر بخواهند آن را انجام دهند باید در درون همان منطقه امن یا دایره راحتی انجام شود .
در واقع منطقه امن ذهنی یا دایره راحتی ناحیه ای می باشد که ما در آن احساس امنیت و آرامش می کنیم و تصمیم برای خروج از آن با استرس همراه می شود. می توان گفت دایره راحتی با استرس و اضطراب رابطه مستقیمی دارند به گونه ای که در هر زمان بخواهید از این ناحیه و کنج راحتی خارج شوید دچار استرس و اضطراب می شوید. چون مکانیزم مغز بدین شکل عمل می کند تا با وارد کردن استرس و اضطراب به شخص بقبولاند که این راهی که شما می خواهید آن را انجام دهید بی خطر نیست.
بدین شکل افراد اکثراً تا دچار استرس و اضطراب می شوند دیگر از انجام کار یا هدف خود سرد می شوند و این‌گونه سعی می کنند خود و دیگران را راضی کنند که کار، ریسک پذیری بالایی می طلبد و انجام دادن آن با خطرات احتمالی همراه است.
منطقه امن عامل محدود کننده موفقیت
همان‌گونه که پیشتر گفتیم منطقه امن برای حفظ بقا و امنیت است اما چنانچه قرار گیری در این منطقه را به‌عنوان یک محیط ایزوله و کاملا امن، شما را در همان جایی که اکنون هستید ثابت نگه می دارد و به‌اصطلاح شما راکد می مانید اجازه دهید با هم بیتی زیبا از شاعر بزرگ ایران اقبال لاهوری را بخوانیم.
ما زنده به آنیم که آرام نگیریم. موجیم که آسودگیِ ما، عدم ماست.
با توجه به تعریفی که از منطقه امن داشتیم و که دایره راحتی یک حالت رفتاری می باشد که افراد سعی می کنند شرایط ثابت و فعلی خود را حفظ کرده و خروج از آن منطقه را همراه با مخاطرات و ایجاد مشکلات بداند. بنا به گفته شاعر هم که آسودگی ما عدم ماست یعنی ماندن در آن منطقه با حفظ آرامش نسبی ما را به پوچی می رساند . زیرا با هیچ چالشی رو به رو نخواهیم شد زیرا که ما زنده به آنیم که آرام نگیریم.
حضور در منطقه امن باعث می شود که اعتماد به نفس فرد تا حد زیادی پایین آید زیرا خطرات را که می بیند خود را تسلیم آنها می کند و باور می کند از پس آنها برنخواهد آمد. وجود اعتمادبه‌نفس برای هدف گذاری و رسیدن به موفقیت بسیار ضروری می باشد چنانچه فرد بخواهد خود را در دایره راحتی محبوس کند درواقع دارد اعتمادبه‌نفس خود را پایین می آورد زیرا ذهن را شرطی می کند به اینکه از پس کارها و چالش های جدید بر نمی آید.
چرا نباید در منطقه امن ذهنی ماند؟
فردی که نمی خواهد از منطقه امن خود خارج شود به مرور دچار احساس بدی خواهد شد. این احساس ناشی از سکون و ثبات در زندگی می باشد و باعث می شود که فرد به فردی منفی‌نگر تبدیل شود زیرا که به خودباوری منفی می رسد باور می کند از پس کاری بر نمی آید. این‌گونه افراد بیشتر نیمه خالی لیوان را می بینند به همین منظور آنها اکثراً احساس بدی نسبت به هرکار یا عملی از خود نشان می دهند. چرا که وقتی می دانند از پس انجام یک چالش و مسئله بر نمی‌آیند احساسات منفی به سراغ آنها می آید.
این‌گونه افراد از ترس اینکه آرامش چیزی آرامش آنها را بر هم نزد بسیار احتیاط می کنند. این احتیاط باعث می شود که راه موفقیت برای آنها بسیار سخت و ناهموار شود زیرا راه برخورد با چالش ها را آن‌گونه که باید یاد نگرفته اند به راحتی هرگونه فرصتی را از دست می دهند. آنها می دانند که فرصت خوبی دارند و کافی است اقدام کنند اما چون پیش زمینه ای برای برخورد با این چالش ها ندارند به ناچار دنبال چند بهانه برای اینکه فرصت پیش رو برای آنها، چندان فرصت دلچسبی نیست در واقع دنبال بهانه ای هستند که این فرصت از بین برود.
شاید مهم ترین پاسخی که می توان به این سؤال داد که چرا نباید در منطقه امن ماند کسب تجربه و یادگیری برخورد با انواع چالش ها می باشد. تجربه باعث می شود ظرف ذهنی هرکس به همان اندازه رشد کند و رشد ظرف ذهنی باعث می شود برخورد با مسائل راحت تر شود. ظرف ذهنی با برخورد با چالش ها و مسائل بزرگ و بزرگتر می شود زیرا تجربه لازم برای برخورد برای هر مسئله را دارند.
چگونه از منطقه امن ذهنی خود خارج شویم؟
اگر از اول مقاله تا اکنون با ما همراه بوده باشید با معنی و مفهوم منطقه امن ذهنی یا دایره راحتی Comfort Zone یا همان ناحیه راحتی آشنایی پیدا کرده اید. و دانستید که مغز از این ترفند جهت حفظ امنیت و بقا استفاده می کند اما اگر بخواهیم آن را در تصمیم‌گیری ها و هدف‌گذاری هایمان دخیل بدانیم به یکی از عوامل محدود کننده و ترمز های اصلی موفقیت تبدیل می شود. حال این سؤال مطرح می شود چگونه باید از ناحیه امن خود خارج شد؟
- ایجاد و بازیابی انگیزهتاکنون از خود سؤال کرده اید چرا ما در این منطقه قرار می گیریم؟ و چرا تمایلی به خروج از آن نداریم؟ با اینکه دوست داریم چیزهای جدیدی را تجربه کنیم با چالش های جدید دست و پنجه نرم کنیم یا حتی نصف راه را هم رفتیم اما چالش های سخت تر را تحمل نکردیم و عقب کشیده ایم.
مهمترین دلیل نبودن انگیزه می باشد هرچند در این مقاله با عنوان ایجاد انگیزه و تکنیک های فوق العاده برای ایجاد انگیزه به راه های ایجاد انگیزه اشاره کردیم اما در این بخش نیز نگاهی گذرا به آن خواهیم انداخت.یکی از بهترین تمرین ها برای بازبابی انگیزه این است که بدانیم چه می خواهیم و موفقیت در آن کار باعث چه چیزی می شود؟ زمانی که شما برایتان روشن شود که به‌دنبال چه چیزی هستید ناخودآگاه تمایل به انجام کارهایی دارید که شما را به هدفتان نزدیک‌تر کند.
- اهدافتان را مشخص کنید
یکی از بهترین راه برای خروج از منطقه امن مشخص کردن اهداف می باشد زمانی که اهداف مشخص باشد سختی راه چندان به چشم نمی آید. برای مثال کسی که می خواهد به قله کوه برسد چون می داند در آنجا چشمه ای وجود دارد و می تواند تشنگی خود را رفع کند عبور از پیچ‌وخم راه و برخورد با خطرات چندان به چشم نمی آید چون هدف او مشخص است و می خواهد به قله کوه برسد. زمانی که اهدافتان مشخص باشد به خطرات احتمالی که مغز می گوید چندان توجهی نمی کنید.
- اعتماد به نفس تان را تقویت کنید.
آرامشی که در منطقه امن از آن یاد می کنند مختص افرادی است که اعتمادبه‌نفس پایینی دارند زیرا که افرادی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند کی خواهند منطقه امن خود را گسترش دهند و دایره راحتی آنها بزرگ و بزرگتر شود زیرا هرچه تجربه بالاتر بورد محیط دایره بیشتر و بیشتر می شود .
پس تقویت اعتمادبه‌نفس یکی از بهترین راهی است که با شک و تردید هایی که ذهن به وجود می اورد مقابله کنید. زمانی که اعتماد به نفس بالایی دارید اگر خطرات احتمالی نیز شما را تهدید کند می گویید من توانایی برخورد با چالش های بزرگتر از این را داشتم پس این چالش می تواند من را قوی‌تر کند پس با آن مقابله می کنم. برای اینکه با تکنیک های افزایش اعتمادبه‌نفس به نفس آشنا شوید مقاله اعتمادبه‌نفس به نفس چیست؟ چگونه اعتمادبه‌نفس به نفس خود را تقویت کنیم؟ را مطالعه کنید. - از شکست نترسید شکستی وجود ندارد
بیشتر افرادی که می خواهند در منطقه امن خود بمانند از شکست خوردن هراس دارند و فکر می کنند شکست تجربه ای شکننده است و آنها را نابود می کند. پس بهتر است اقدامی نکنند تا مشکلی برای آنها پیش نیاید. این دیدگاه کافی است که در دایره راحتی بمانند و خود را قانع کنند که از ناحیه امن خود خارج نشوند. شاید نپذیرید ولی شکست وجود ندارد. اگر داستان ادیسون را شنیده باشید این گفته ما را تصدیق می کنید. ادیسون پس از آنکه توانست برق را تولید کند خبرنگاران از او پرسیدند که از ۹۰۰ باری که شکست خوردید خسته نشدید؟ ادیسون گفت من ۹۰۰ بار شکست نخوردم بلکه ۹۰۰ بار فهمیدم چطور برق تولید نمی شود و راه های دیگر را امتحان کردم.
ببینید دیدگاه افراد موفق چگونه است؟ اگر ادیسون در ناحیه امن خود می ماند پس از دو شکست می گفت تو توانایی تولید برق را نداری کافی بود این را قبول می کرد مغز هزاران دلیل برای او بیان می کرد تا یقین پیدا کند که او هرگز موفق نمی شود. - اقدام کنید
بهترین کاری که در مقابل ترس و شک و تردید می توانید انجام بدید اقدام است. زمانی که شما تصمیم میگیرید اقدام کنید، دارید دایره راحتی خود را گسترش می دهید یعنی به همان اندازه که شما قدم بر می دارید دایره ناچار است وسعت خود را بیشتر و بیشتر کند. اقدام شما را با تجربه می کند . هر قدمی که برمی دارید راه برخورد با یک چالش و مسئله را یاد می گیرید.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.